Dzisiejszy wykład poświęcimy tytułom sarmackim, a dokładniej tytułom szlacheckim, arystokratycznym, naukowym i nazwom funkcji społecznych. Uznałem, ze jest to problematyczna kwestia, przyprawiająca niektórych z naszych nowych mieszkańców o ból głowy, a bardzo zauważalna w prowadzonej przeze mnie korespondencji na
Poczcie Konnej i
Discordzie. Od czasu objęcia funkcji na Dworze Książęcym byłem już
jaśnie czcigodnym,
waszą ekscelencją oraz
wysokim marszałkiem. Oczywiście każda z tych form jest wyrazem szacunku dla rozmówcy i to należy pochwalić, ale musimy pamiętać, że nasza tradycja uzbroiła nas w odpowiednie zwroty, a które obecnie wymagają tylko drobnej aktualizacji.
Należy przypomnieć, że społeczeństwo Księstwa Sarmacji dzieli się równolegle na dwie grupy -
mieszkańców i obywateli z jednej strony, a z drugiej na
szlachtę i arystokrację oraz głowy koronowane - namiestników prowincji, Księcia i Księciów-Seniorów. Kwestie problematyczne z tytułami nie występują przy osobach, które ich nie posiadają - tutaj stosujemy zwroty
Pan i
Pani, natomiast do członków szlachty i arystokracji stosować należy
Tytulaturę baridajską. Oczywiście w związku ze zmianami w organizacji samorządów wymaga ona zaktualizowania - spójrzmy:
Jego Książęca Mość
Ten zwrot stosować należy wyłącznie do Księcia panującego, ale używamy go mówiąc o Księciu. Możliwe jest użycie skrótu -
JKM. Zwracając się do Księcia używamy zwrotu
Wasza Książęca Mość lub w formy skróconej
WKM.
Jego Książęca Wysokość
Tytulaturę stosuje się do Książąt–Seniorów Księstwa Sarmacji. Możliwe jest użycie formy skróconej
JKW. Natomiast zwracając się bezpośrednio do Księcia-Seniora należy użyć zwrotu
Wasza Książęca Wysokość lub formy
WKW.
Jego (Jej) Królewska Mość i
Jego (Jej) Królewska Wysokość
W ostatnim czasie zaszły zmiany w samorządach, które wymuszają zmianę w tytulaturze. Pamiętam swoje początki i problemy ze znalezieniem właściwej informacji oraz kłopoty w dobraniu odpowiedniego tytułu, ale przy odpowiednim zaangażowaniu nie jest to takie trudne jak się wydaje.
Pierwszy zwrot winien być używany do głów koronowanych samorządów aktualnie panujących. Na stronie
władz Księstwa Sarmacji w części
Samorząd Terytorialny znajduje się informacja o aktualnych namiestnikach samorządów i to właśnie tam można sprawdzić czy np. w Baridasie aktualnie władzę sprawuje Wicekról (do niedawna tak właśnie było), Wicekrólowa czy Król, a może Królowa. Możliwe jest również użycie skrótu
JKM. W zwrotach bezpośrednich słowo
Jego (Jej) zastępujemy słowem
Wasza.
Drugi zwrot należy używać do namiestników koronowanych, ale aktualnie już niepanujących, czyli podobnie jak z Księciem-Seniorem. Król-Senior Baridasu, będzie więc
Jego Królewską Wysokością. Analogicznie używany jest skrót
JKW, a w zwrotach bezpośrednich słowo
Jego (Jej) zastępujemy słowem
Wasza. Nie ma gotowego rozwiązania na znalezienie informacji o koronowanych namiestnikach seniorach - obecność w Księstwie pozwala zorientować się kto jest kim, ale zanim to nastąpi polecam poszukiwania na stronach samorządów (ramka po prawej) oraz na forach samorządów na
Forum Centralnym.
Problemem przy formach skróconych głów koronowanych może być
JKW, bowiem może wskazywać na Księcia-Seniora i Króla-Seniora, dlatego też proponuję pod rozwagę publiczną poddać zapis różnicujący z użyciem znaku
x -
JKM i
JXM. Zapis z
x to dawne uproszczenie zapisu
ks, np. xøødz, czyli we wczesnym znaczeniu
książę, później
ksiądz, czyli ogólnie przewodnik i pierwszy pośród nas. Oczywiście idąc tym tokiem myślenia można postulować zmianę pisowni dla tytulatury Księcia, ale wydaje mi się, że nasze przyzwyczajenia są na tyle silne, że naturalnym będzie w odniesieniu do Księcia pozostawić zapis dotychczasowy
JKM, a Królowych i Królów w samorządach zwracać się zapisem
JXM lub
JXW (Królowe i Królowie Seniorzy).
Kolejne zapisy w tytulaturze nie wymagają zmian, ale należałoby je przypomnieć i tak:
Jaśnie Oświecony
Tytuł arystokratyczny stosuje się do Diuków Księstwa Sarmacji. Należy zwracać się i pisać do nich Jaśnie Oświecony Diuku. Dopuszczalny jest skrót JO.
Jaśnie Wielmożny
Tytulaturę arystokratyczną stosuje się do markizów Księstwa Sarmacji. Należy zwracać się i pisać do nich Jaśnie Wielmożny Panie. Dopuszczalny jest skrót JWP.
Prześwietny
Tytulaturę arystokratyczną stosuje się do hrabiów Księstwa Sarmacji. Należy zwracać się i pisać do nich Prześwietny Panie. Dopuszczalny jest skrót PP.
Wielmożny
Tytuł szlachecki stosuje się do wicehrabiów Księstwa Sarmacji. Należy zwracać się i pisać do nich Wielmożny Panie. Dopuszczalny jest skrót WP.
Czcigodny
Tytulaturę szlachecką stosuje się do baronów Księstwa Sarmacji. Należy zwracać się i pisać do nich Czcigodny Panie. Dopuszczalny jest skrót Czc. P.
Sławetny
Tytuł szlachecki stosuje się do baronetów Księstwa Sarmacji. Należy zwracać się i pisać do nich „Sławetny Panie...”. Dopuszczalny jest skrót Sł. P.
Poważany
Tytuł szlachecki stosuje się do kawalerów Księstwa Sarmacji. Należy zwracać się i pisać do nich Poważany Panie. Dopuszczalny jest skrót Pow. P.
Dobranie odpowiedniego tytułu, jak już wspomnieliśmy, nie powinno być problematyczne po sprawdzeniu spisu władz oraz profilu osobowego adresata naszej wypowiedzi lub listu. Należy pamiętać, że tytuły książęce, królewskie, arystokratyczne i szlacheckie są upubliczniane w profilach osób, które je noszą, dlatego przed napisaniem proponuję to sprawdzać w miarę często, aby nie umknął nam społeczny awans naszego adresata. To tyle w odniesieniu do tytułów wynikających z elekcji, nadań książęcych i wyborów namiestników w samorządach.
Następnym elementem, na który należy zwrócić uwagę to
funkcja społeczna, którą piastuje osoba i do której się zwracamy. Tutaj problem jest większy, bo nie zawsze profile osobowe w części pod nazwą
Adnotacje są uzupełnione o zajmowane stanowiska. Zorientowanie się w funkcji pełnionej przez daną osobę wymaga pewnej wprawy, ale przyjmijmy, że profil jest uzupełniony poprawnie. Zwracając się do osoby, która jest Diukiem i pełni funkcję Radcy Naczelnej Izby Architektury, winno się najpierw sprawdzić zwrot wynikający z tytułu arystokratycznego (Diuk) oraz dodać go do pełnionej funkcji, czyli rozpoczynamy od zwrotu
Jaśnie Oświecony Radco. Inny przykład - trochę trudniejszy - to Diuk, który jednocześnie pełni funkcję naczelnego dowódcy wojska w Sarmacji. Zaczynamy od sprawdzenia strony instytucji
Książęcych Sił Zbrojnych, która wskazuje, że stanowisko naczelnego dowódcy posiada nazwę
Hetman Wielki Książęcych Sił Zbrojnych. Zatem rozpoczynając wiadomość należy napisać
Jaśnie Oświecony Hetmanie Wielki Książęcych Sił Zbrojnych albo w formie możliwie skróconej -
JO Hetmanie Wielki. Pamiętajmy, że funkcje pełnione w Księstwie Sarmacji najczęściej wiążą się ze sprawowaniem władzy w instytucjach, więc warto sprawdzać
stronę wszystkich instytucji w KS i tam poszukiwać nazw stanowisk.
Pozostają jeszcze
tytuły naukowe, którymi w Sarmacji są
magister net.,
doktor net. i
profesor net., przy czym w dziedzinach technicznych tytuł uzupełnia się o słowo
inżynier, medycznych —
medycyny, a w dziedzinach artystycznych o słowo
sztuki. Informacje o tytułach naukowych, ale również i stopniach wojskowych, zawsze odnajdziemy w profilach osobowych. W praktyce do Diuka Rektora uczelni należałoby zwracać się
JO Wasza Magnificencjo, a nie
Panie Rektorze, a do markiza magistra uczelni piszmy
Jaśnie Wielmożny Magistrze, a nie Szanowny Panie, bo o ile nikt nam nie zarzuci braku szacunku do rozmówcy to formami z
Panem pomijamy miesiące lub lata pracy tej osoby na rzecz Księstwa. Na marginesie dodam, że są jeszcze w Sarmacji
tytuły honorowe, na których używanie zezwala Książę - są one ujęte w postanowieniach Księcia (ostatnie wydane znajduje się
tutaj), które też należy uwzględniać. Są również
tytuły religijne, ale tych na początku używajmy jeśli powodem nadania listu są sprawy wiary lub znajdujemy się na forum kościoła. Ogólnie na początku kierujmy się tytułami, o których mowa w wykładzie, aby nie rzucić się na głęboką wodę.
Podsumowując pamiętajmy, że tytuły arystokratyczne i szlacheckie, tytuły Książąt i namiestników samorządów, tytuły sprawujących władzę i funkcje, tytuły naukowe i wojskowe, są
ukoronowaniem działalności osób, które je noszą. Zachowujmy ten ważny zwyczaj ujęty w
Tytulaturze baridajskiej, uzupełniajmy ją o funkcje społeczne, zdobytą przez tytułowanych wiedzę i zaszczyty, aby pozostawić potomnym
Tytulaturę sarmacką jako żywą i piękną tradycję.
Bardzo serdecznie dziękuję za uwagę.
1) Dlaczego powstała Akademia Polinaukowa w Bordonii a Wielmożny Pan opuścił stanowisko Rektora Akademii Sclavińskiej ? Chodzi o chęć kreowania innej marki czy w AS było coś co uniemożliwiało swobodne działanie ?
2) Wg mnie ten artykuł ciężko nazwać wprowadzeniem dla nowych mieszkańców. Jest przerażającą ścianą tekstu. A jeżeli mam człowieka, np. v-ce hr. Marcelego to na liście zwrotów (po indeksie) szukam "v-ce hrabia" żeby znaleźć jak się do niego zwrócić. Uczynienie więc indeksem zwrotu (np. Wielmoży) utrudnia efektywne skorzystanie z materiału.
3) Rzeczywiście oczekujemy np. tytułowania się Jaśnie Oświecony Magistrze Medycyny ? Dla mnie w odczuciu jest to już nieco śmieszne - zwłaszcza jak połączymy wysoki tytuł arystokratyczny z niskim tytułem naukowym.
Do drugiego - coś w tym jest.
Co do trzeciego, to rzeczywiście nieco dziwne połączenie.
Ad 2 i 3) To jest kwestia subiektywnych odczuć.
3)owszem to subiektywne odczucia. (2) wydaje mi się być bardziej merytorycznym feedbackiem.
Struktura wykładu to kalka z IES - nic nie stoi na przeszkodzie, żeby nowy poradnik miał proponowaną przez Diuka formę. :)
To porządny i przydatny artykuł, ale dla mnie nieco zbyt długi.